Erbo-de-cinq-costo
Plantago lanceolata
Plantaginaceae
Àutri noum : Coua-de-gàrri, Co-de-rat, Auriho-d'ase, Auriho-de-lèbre, Lengo-de-cat.
Nom en français : Plantain lancéolé.
Descripcioun :L'erbo-di-cinq-costo es uno planto di proun couneigudo que porto forço noum en raport emé la formo de si fueio o de soun enflourejado : coua-de-gàrri etc. Se vèi un pau d'en pertout dins li sòu prefouns.
Usanço :La coua-de-gàrri s'emplego contro "lei picuro d’abéio, de vèspo, meme de cabrian ; prenès lei fueio de plantain, lei fretas bèn, leis escrasas bèn e lei fretas sus la picuro (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Tambèn èi tradiciounalamen utilisado contro li mau de gorjo (gargarisme), li blessaduro e macaduro (emplastro) e lou quiéu tapa (emé li grano coume la grano-de-niero, Plantago afra. Se manjo peréu cuecho coume d'espinarc.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à óutobre
Liò : Prado
- Relarg à jóuinis aubret
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Plantago lanceolata L., 1753
Creissoun-de-prat
Cardamine hirsuta
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Creissoun-de-terro, Boutarello.
Noms en français : Cardamine hirsute, Cardamine hérissée.
Descripcioun :Pichoto erbo de l'an emé de fueio coumpausado que dounon d'èr à-n-aquelo dóu creissoun e en rouseto. Fai de pichòti flour blanco e de coutello dreissado (d'aqui que vèn lou noum latin d'Hirsuta qu'à rèn de vèire emé li péu que n'a pas ges). Se recounèis peréu à si fueio.
Usanço :Aquéu creissoun-de-prat se manjo en ensalado, soun goust èi proche dóu creissoun. Es uno planto di proun vertuouso (au Canada, ié dison "Cresson officinal"). Ei bon contro lou mau-de-terro (escourbut), li mau de brouncho e lou tussi, e ajudo à digeri. Li fueio soun vertuouso contro li malautié de péu.
Port : Erbo
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cardamine
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Febrié à mai
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Cardamine hirsuta L., 1753